Już 8000 lat temu w Chinach hodowano karpie
18 września 2019, 11:55Na stanowisku Jiahu w chińskiej prowincji Henan znaleziono dowody, że już 6200 lat przed Chrystusem tamtejsi mieszkańcy mogli prowadzić hodowlę karpia. Porównując profile selekcji gatunków, długość ciała oraz szczątki ryb z Jiahu z podobnymi znaleziskami z Azji Wschodniej oraz z danymi z współczesnych hodowli naukowcy doszli do wniosku, że akwakultura karpia pojawiła się w Jiahu w latach 6200–5700 przed naszą erą
Kaszrut dla niezaawansowanych
1 lipca 2008, 15:41Kaszrut to, w najprostszym tego słowa znaczeniu, zbiór zasad religijnego prawa żydowskiego dotyczących żywności. Jego rdzeń (konstrukcja słów w języku hebrajskim opiera się na rdzeniach spółgłoskowych) kaf-szin–resz oznacza "zgodny" i takie jest właściwe tłumaczenie słowa "koszerny". Koszerny, czyli zgodny z prawem żydowskim. Koszerne mogą być naczynia, koszerne może być ubranie, "koszerny" można nawet powiedzieć o człowieku, który żyje zgodnie z zasadami religii żydowskiej.
Szukał miksera, kupił za bezcen kartkę z podzielonego w XX w. średniowiecznego manuskryptu
4 października 2022, 11:06Na początku września Will Sideri wybrał się na domową wyprzedaż w Waterville w środkowym Maine, by kupić mikser. W pewnym momencie w jadalni domu przy Pleasant Street jego uwagę przykuł jednak inny przedmiot: wisząca na ścianie oprawiona kartka z manuskryptu. Na naklejce umieszczonej w prawym dolnym rogu napisano: „1285 AD. Iluminowany manuskrypt na pergaminie; 75 $”.
Widmowe twarze i nieznane wersy ze średniowiecznego manuskryptu
8 kwietnia 2015, 06:30Dzięki promieniowaniu UV i oprogramowaniu do edycji graficznej prof. Paul Russell i doktorantka Myriah Williams z Uniwersytetu w Cambridge odkryli ostatnio niewidoczne gołym okiem rysunki i adnotacje z marginesów "Czarnej księgi z Carmarthen". Obecnie wchodzi ona w skład zbiorów Narodowej Biblioteki Walijskiej i jest najstarszym zachowanym manuskryptem, napisanym w całości w języku walijskim.
Senet – starożytna gra, która zmieniła się ze zwykłej rozrywki w symbol z Księgi Umarłych
19 lutego 2020, 12:49Senet to starożytna egipska gra planszowa sprzed około 5000 lat z czasów pierwszej dynastii, która rządziła w Egipcie. Nie znamy jej reguł, ale wiemy, że była rozgrywana na planszy o rozmiarach 3 na 10 pól. Na planszy przesuwany był zestaw pionów, a o ruchu decydował rzut specjalnych dwustronnych patyczków
Modnisie i miłośnicy poezji
28 października 2008, 16:01Bezwzględni łupieżcy i gwałciciele, żądni krwi wojownicy, których szlak podróży znaczyły spalone osady i wymordowani mieszkańcy - to stereotypowy obraz wikinga. Obraz bardzo krzywdzący, który postanowili zmienić uczeni z Cambride University.
Jemioła - przysmak i kryjówka w jednym
21 grudnia 2022, 15:26Jemioła, którą często można zobaczyć na drzewach, jest przysmakiem różnych ptaków, np. jemiołuszek czy paszkotów. Oprócz tego jest przez nie wykorzystywana jako schronienie; kryją się tu ptaki zaczynające wcześnie lęgi, a nawet ptaki drapieżne. O wielu obliczach jemioły opowiada prof. Piotr Tryjanowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu (UPP).
Brak powodów do optymizmu
23 czerwca 2015, 11:57Do najnowszej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych prowadzonej przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) nie dodano żadnego gatunku, który wyginął. Liczebność wielu gatunków gwałtownie jednak spada. Spośród niemal 80 000 roślin i zwierząt monitorowanych przez IUCN aż 23 000 znajdują się w kategorii „zagrożone wyginięciem”.
Splątanie przez identyczność, czyli oddziaływanie bez kontaktu
29 marca 2020, 09:28Celem badań prowadzonych przez dr. hab. Pawła Błasiaka z IFJ PAN w Krakowie oraz dr. Marcina Markiewicza z UG jest analiza szeroko akceptowanych paradygmatów oraz koncepcji teoretycznych dotyczących interpretacji i podstaw mechaniki kwantowej. Polscy naukowcy przekonują na łamach Nature, że teoria kwantów pozwala splątać niezależne cząstki bez konieczności ich kontaktu.
Rzymska księga żartów
13 marca 2009, 11:12Mary Beard z Uniwersytetu w Cambridge odkryła najstarszą księgę żartów na świecie. Gagi z Cesarstwa Rzymskiego opisano po grecku, a zebrano je w pochodzącej z III wieku antologii pt. Philogelos (dosł. miłujący śmiech).
